چگونه طبقات بالایی کندو را واقعاً "فوق‌العاده" کنیم!
چگونه طبقات بالایی کندو را واقعاً "فوق‌العاده" کنیم!
طبقه ها از تجهیزات اساسی در مدیریت پُربازده کندوهای زنبورعسل هستند. این طبقه‌ها نیمی از سال را در انبار می‌گذرانند و نیم دیگر را بر روی کندو قرار دارند. در این مقاله توضیح می‌دهم که چگونه می‌توان از طبقه‌ها به‌صورت بهینه استفاده کرد تا هم از بروز رفتار بچه‌دهی جلوگیری شود و هم شان‌هایی باکیفیت و کامل، تا پایین‌ترین میله‌های قاب، ساخته شود.
با گرم‌تر شدن هوا و بلندتر شدن روزها، ملکه تخم‌گذاری را آغاز می‌کند ، ابتدا با تعداد کمی تخم، و به‌تدریج ، بسته به میزان ذخایر کندو و سپس ورود اولین گرده‌ها و شهدها. تا اواخر اسفند یا اوایل فروردین، جمعیت زنبورها به‌سرعت افزایش می‌یابد و اولین طبقه‌ها روی کندوها قرار داده می‌شوند.
در کندوهای ما که در زمستان تنها با یک طبقه‌ی استاندارد پرورشی ، زنبورها نگهداری می‌شوند، پیش از افزودن طبقه‌های عسل، یک توری ملکه قرار داده می‌شود. اگر از موم آج‌شده استفاده می‌کنید، یک طبقه اضافه کنید؛ اما اگر قاب بافته شده (پوکه) در دسترس دارید، می‌توان دو طبقه گذاشت. در حالت ایده‌آل، قاب بافته شده بهتر است، چون به زنبورهای تازه متولدشده فضا می‌دهد و فشار را از روی ناحیه پرورشی کاهش می‌دهد. از آنجا که ما شان‌ها را به‌صورت مرطوب نگهداری می‌کنیم، زنبورها بدون تردید وارد آن‌ها می‌شوند.
یک قاب کامل از نوزاد کارگر سرپوشیده، پس از تولد، تقریباً معادل سه قاب زنبور بالغ می‌شود. بنابراین طبقه پرورشی خیلی زود ممکن است شلوغ شود و این ازدحام می‌تواند جرقه‌ی تمایل به بچه‌دهی را بزند. وقتی زنبورها شروع به برنامه‌ریزی برای بچه‌دهی کنند، برگشت از این مسیر دشوار است و در آن مرحله، باید کنترل بچه‌دهی انجام شود. اما افزودن زودهنگام طبقه‌ها می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از این وضعیت داشته باشد.
اگر فروردین هوا آن‌قدر گرم باشد که شهد تولید شود، زنبورها خیلی سریع موم آج‌شده را می بافند و می‌توان به برداشت مازاد عسل امیدوار بود. با این حال، زنبوردار باید به‌طور منظم فضای طبقات را بررسی کند. در همین زمان، شاید هوا به اندازه‌ای گرم باشد که بتوان پرورش نوزاد را هم بررسی کرد ، اما همیشه با توجه به وضعیت زنبورها و شرایط آب‌وهوایی عمل کنید. اطلاعات ارزشمندی را می‌توان تنها از طریق مشاهده به‌دست آورد. مثلاً اگر جمعیت زنبورهای کارگر در حال افزایش است، نشان می‌دهد که ملکه فعال و بارور است و نیازی به دیدن مستقیم او نیست. تا رسیدن روزی با هوای مناسب برای بازرسی صبر کنید و در این فاصله اجازه دهید طبقه‌ها فشار را از ناحیه‌ی پرورشی بردارند.
در هنگام افزودن طبقه، ما ترجیح می‌دهیم طبقه‌ی جدید را مستقیماً بالای ناحیه پرورشی بگذاریم و طبقات نیمه‌پُر را بالای آن قرار دهیم. این کار زنبورها را ترغیب می‌کند تا موم آج‌شده را تا پایین‌ترین بخش قاب‌ها ببافند. بافتنن موم نه تنها باعث گسترش کندو می‌شود، بلکه تمرکز زنبورها را از بچه‌دهی منحرف می‌کند. همچنین دوست داریم یکی‌دو قاب با نوار سه سانت موم، درست بالای توری ملکه بگذاریم تا زنبورها در صورت تمایل، بتوانند شان نر بسازند. ملکه نمی‌تواند به آن قاب‌ها دسترسی پیدا کند، اما به‌نظر می‌رسد زنبورها با وجود این قاب‌ها راضی‌ترند. فقط مراقب باشید که ملکه به‌طور اتفاقی وارد طبقه‌ها نشود!
تخم‌ریزی نرها معمولاً مقدمه‌ای برای بچه‌دهی است، اما قرار دادن قاب‌های خالی نر بالای ناحیه‌ی پرورشی به‌نظر می‌رسد در پیشگیری از آن مؤثر است. در ادامه‌ی فصل، این قاب‌های نر اغلب برای ذخیره‌ی عسل در جریان شهد اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. شان نر اهمیت دارد ، این شان‌ها به‌طور طبیعی در حاشیه‌های کندو ساخته می‌شوند. اوایل فصل، زنبورها ترجیح می‌دهند آن را برای پرورش نر استفاده کنند، اما بعدها آن را برای ذخیره‌سازی عسل ترجیح می‌دهند. شاید صرفه‌جویی در موم هم نقش داشته باشد: خانه‌های نر نسبت به کارگر، عسل بیشتری در خود جای می‌دهند.
استفاده از قاب های هافمن
شان‌های خوب در طبقه‌ها بسیار باارزش‌اند. ما از قاب‌هایی با فاصله‌گذاری استاندارد «هافمن» در اولین طبقات استفاده می‌کنیم تا زنبورها ابتدا این‌ها را بکشند و سپس آن‌ها را به طبقات ده‌قابی شیار‌دار منتقل می‌کنیم. اگر بلافاصله ده قاب موم آج‌شده را بدهیم، فاصله بین قاب‌ها زیاد شده و زنبورها اغلب میان آن‌ها موم طبیعی می‌سازند و ساختار را خراب می‌کنند. قاب‌های هافمن نیاز به فاصله‌دهنده ندارند و شیارهای داخل طبقه باعث می‌شوند شان‌ها منظم و موازی ساخته شوند و استخراج عسل آسان‌تر شود.
از طرف دیگر، این روش باعث صرفه‌جویی می‌شود ، دو قاب کمتر در هر طبقه، یعنی می‌توان با همان میزان قاب، طبقه‌های بیشتری ساخت. به‌جای پنج طبقه‌ی دوازده‌قابه، شش طبقه‌ی ده‌قابه خواهیم داشت. همچنین اکنون در طبقه‌ها از روش شطرنجی استفاده می‌کنیم: اگر یک طبقه‌شان کشیده و یک طبقه موم آج‌شده داشته باشیم، با قرار دادن آن‌ها به‌صورت یکی در میان (شان – موم – شان) شان‌هایی با کیفیت مناسب برای استخراج به‌دست می‌آید. این روش به نظر می‌رسد که زنبورها را به بافتن موم هم ترغیب می‌کند.
از همراهی شما سپاسگزاریم. امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند و لذت‌بخش بوده باشد. برایتان آرزوی موفقیت داریم. لطفا اگر در خصوص این مقاله، نکته یا تجربه خاصی برای کمک به دیگران دارید، در قسمت دیدگاه ها آنرا به اشتراک بگذارید 💐
ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان
